Kategoriler
Bilim Teknoloji

Bugünkü Gemilere Doğru

gemi yandan çarklı«Charlotte Dundas » adındaki yandan çarklı geminin başarıyla  sona eren denemeleri, Amerikalı Robert Fulton’un (1765 – 1815) de dikkatini çekmişti.

Fulton, bu amaçla, Fransa’da Seine Nehri üzerinde, küçük bir buharlı gemi yaptı. Ancak, daha rahat çalışabilmek için, bu gemiyi bırakıp, yurduna yani Amerika’ya döndü. 1806  yılında, bir buhar makinesi taslağı çizerek, bunu Watt’a ısmarladı. Kendi de, bir yandan, teknenin yapılması işiyle uğraşmaktaydı. en sonunda 40 metre uzunluğundaki teknesini suya indirdi. Tekneye “Clermont” adını takmıştı. Genminin buhar makinesinin 60 sm. çapında bir silindiri vardı. Çarkları, bu silindir döndürüyordu. Deneme New York’da kalabalık bir meraklı kitle önünde gerçekleştirildi. Fulton, teknesiyle, saatte 4 – 5 millik bir hızla, New York’dan Albany’e gitmeyi başardı. 150 millik yolu 32 saatte almış oluyordu. Herkes, “Rüzgara ve dalgalara meydan okuyarak, ateş ve duman püskürten” bu dev karşısında hayretler içinde kalmıştı.

Böylece, buharlı gemiler hızla gelişmeye başladı. Başlangıçtaki bir takım bozukluklar sonradan giderildi. Daha güvenilir, daha yollu bir tekne, daha sağlam bir makine yapmak için çalışmalara girişildi.Bu çalışmalar, hızla ilerledi. O kadar ki, ” Savannah” adındaki bir Amerikan gemisi ilk defa olarak 22 Mayıs 1819 ‘da Atlas Okyanusu’nu 26 günde geçerek Liverpol’a varmayı başardı. geminin 1 metre çapında bir silindiri vardı; iki yanında dönen çarklarla yol alıyordu. Tekne 300 tonluktu; boyu da 30 metre idi. Yalnız, asıl hareket gücünü yelkenlerden alıyordu.

Buhar makinesi geliştiği halde, gemiler uzun süre yelken kullanmaya devam ettiler. Makine arıza yapınca, yelkenler açılıyordu. Arıza olmasa bile, elverişli bir rüzgar çıkınca, biraz daha hız kazanmak için yelkenlerden de yararlanma yoluna gidiliyordu. nasıl başlangıçta uçaklarla uzun seferler yapılamayacağı sanılmış ise, o zamanlar bu tip gemilerle uzun yolculuk yapılamayacağına inanılıyordu. Bununla birlikte, 1825 yılında 700 tonluk “Sirius” ile 1340 tonluk “Great WEstern” gemileri, Atlas Okyanusu’nu geçip aynı tarihte New York limanına vardılar. Bunlardan Sirius, yolu 19 günde almıştı; öteki ise 15 günde yolu tamamlamıştı. Dönüş yolunu ise, Sirius  18 Great Western’in, 8,5 metre çapında, yandan çarkları vardı; liverpol – new york arasındai 450 ton kömür yakmıştı. O çağlarda yelkenli gemiler de bu yolu aynı süre içinde yol alıyordu.

Gemilerin Tonilatoları Artıyor:

1854 yılında, İngilizler büyük bit titizlikle, yeni, o zamana kadar eşi görülmemiş bir gemi yapmaya başladılar. Geminin yapılması tam dört yıl sürdü; bu sıkı çalışma sonunda da, «Great Eastren» adındaki gemi meydana çıktı. Geminin teknesi 200 m. boyunda, 25 m. enindeydi. Tonilatosu da 18915 idi.  Makinelerinin gücünün toplamı, 10.00 beygir gücünü buluyordu. Hem iki yanında çarkları vardı, hem de arkasında pervanesi. Gemi, saatte 16,5 mil yapabiliyordu. Ayrıca, üzeri yelkenlerle donanmış, yedi tane direği vardır. Beş bacasından dumanlar savururken Atlas Okyanusunu aşan gemi, 1899 yılına kadar, yeryüzündeki gemilerin en büyüğü olarak kaldı.

Teknelerin yapılış tarzlarında da önemli değişiklikler olmuştu. tekneler, tarihin en karanlık çağlarından beri,hep tahtadan yapılıyordu. İlk kez 1813 yılında demirden yapılmış bir gemi denize indirildi. Böylece özel bir biçim verilmek şartıyla, demirinde batmayacağı anlaşılmış oluyordu. 1840 yılında ise 3400 tonilatoluk gemiler bile demirden yapılabiliyordu. İlk pervaneli gemi de, 1845 yılında, deneme olarak yapılan, «Great Britain» idi.

Artık, İngiltere, Hollanda, Fransa gibi denizci ülkelerde, büyük denizcilik şirketleri kurulmuştu. Bunlardan, bir İngiliz şirketi olan Cunard Lines, son tahta gemisini 1852’de, son yandan çarklı gemisini de 1862’de yaptı. 1880 yılından sonra da demirin yerini çelik aldı. Ancak, bugün bile, az sayıda tahtadan, yandan çarklı gemiler yapılmaktadır. 1990 yılından sonra, bu gemilere 2, 3 ya da dört pervane konulmaya başlandı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.