Ötücü kuşların karatavuklar familyasından olan bir kuştur. Yeryüzünün en güzel sesli ötücü kuşlarından biridir. 16-17 santim uzunluğunda 20 – 25 gram kadar ağırlığındadır. Akdeniz ülkelerinde, orta ve güney Avrupa’da, Hazar denizi çevresinde de yaşamlarını sürdürürler.
Bülbül yuvasını ormanlara, fundalıklara, bahçelere ve parklara yapar. Kendisi ile dost geçinen insanlara çok kolay alışır. Sırtı kahverengi, karnı kirli beyaz olan bülbül dallardan çok yerlerde dolaşır. Sıçraya Sıçraya yürür, uçuşu çok hızlıdır, inip kalkan dalgaları andıracak kadar yükselir düşer. Böceklerle, böceklerin üzerindeki kurtçuklarını, frenküzümü, münver gibi yemişlerin taneciklerini yiyerek beslenir. Bülbül kış ayları gelince orta Afrika’ya göçe eder. Bahar başlarında gene doğduğu ülkeye dönerek, yaz aylarını orada geçirir. Önce erkek bülbüller göç ederler. Gündüzleri, çalılıklar içinde saklanıp, seslerini çıkarmazlar. Geceleri de sabahın ilk ışıklarına kadar öterek, kendilerinden sonra göç eden dişilerini yanlarına davet ederler. Eşleştikten sonra da, toprağa yakın yerlerde, çerden, çöpten, gelişi güzel bir yuva yaparlar. Dişi bülbüller erkek olanlara boyca biraz daha ufak olur, 5 – 6 kadar yumurta bırakırlar. Yumurtaları, yeşile çok yakın koyu esmer bir renktedir.
Kuluçka dönemi ortalama 14 gün kadar sürer. Bu süre içinde erkek bülbül, durmaksızın öterek, dişisini oyalamak için, en güzel, en uzun, güçlü sesiyle şarkılar ile dişisini eğlendirmeye çalışır. Hatta, gündüzleri bir kaç saat kadar yumurtaların üstünde bile yatar. mayıs sonlarına doğru ötmeyi bırakır.
Yumurtadan çıkan yavrular, bakıma muhtaç oldukları için, bu işi, erkek bülbülle dişi bülbül ortak olarak yaparlar. 11- 12 gün kadar sonra, yavru bülbüller yuvadan ayrılırlar. Güz başlarında da, bülbüller, ya siteler, ya da sürüler halinde güneye doğru göç etmeye başlarlar.
Bülbül, sesinin güzelliğinden ötürü, kuş meraklılarının çok değer verdikleri ve saydıkları bir kuştur. Evlerde, ancak çiftleşmemiş olan yavrular büyütülebilir. Eşli bülbüller, ne kadar iyi, güzel ve narin bakılırsa bakılsınlar, gene de kafes hayatı onlara zor gelir, dayanmakta güçlük çeker ve ölürler. Kafeste yaşamını devam ettiren bülbüller, un böcekleri ile karınca kurtçuklarıyla beslenmeli ve bakımına çok dikkat edilmelidir.