Daha çok duvarcıların, yapıların yere dik olup olmadığını kontrol etmek için kullandıkları basit bir alettir. Uzunca bir iple, bu ipin ucuna asılı bir kurşun, ya da demir parçasından ile yapılmış ve meydana gelmiştir. Duvarcı ipin bir ucundan tutarak, ağırlığın sallanması sona erinceye kadar bekler. Böylece, örmüş olduğu duvarın bu ip paralel olup olmadığını anlamış olur.
Çekül yerçekimi kanununa uyularak yapılmıştır. Bilindiği gibi, yer bütün cisimleri çeker. Buna göre, ipin ucunda asılı ağırlık da, yere, yani Dünya’nın merkezine doğru yönelir.
Çekülün doğrultusu, o noktadan yere doğru inen dikey bir çizgiyi gösterir. Bir yerin veya mekanın çekül doğrultusu, durgun bir sıvının açık havaya doğru dönük yüzüne diktir; uzantısı ise dünyanın merkezinden geçer.
Çeküller birbirine paralel midir?
Hayır, bir odanın içindeki iki çekülün, pratik olarak, birbirine paralel oldukları kabul edilebilir. Ancak, birbirinden uzakta bulunan iki çekül, hiç bir zaman birbirine paralel değildir. Çeküller, birbirlerinden uzaklaştırıldıkları zaman,, aralarındaki açılarda artar. Örneğin Kuzey kutbundaki bir adamın elindeki bir çekülle, Ekvator’un üzerinde bulunan bir adamın elindeki çekül arasında 90°’lık bir açı vardır. Bu iki çekülün uzantıları, Dünya’nın merkezinde birbirini keser.