Ekvator, yerkürenin dönme eksenine dik ve küreyi eşit iki kısma ayıracak şekilde geçen bir düzlemle yeryüzü arasındaki ara kesitin meydana getirdiği varsayılan çizgidir.
Bu çizgi ile Dünya kuzey yarımküresi ver güney yarımküresi diye iki eşit kısma ayrılabilir. Ekvatordan yerkürenin merkezine bir çizgi çizilecek olursa, bu çizgi yerkürenin eksenine dikey olur.
Ekvator, enlem derecelerinin başlangıcıdır. Bütün öbür enlemler ekvator düzlemi ile kürenin merkezinin yaptığı açıya göre eşit derecelerle sıralanmıştır. Küremizin eksenindeki hafif eğiklik, kutup bölgelerinde gece ile gündüz arasında büyük değişikliklere sebep olduğu halde ekvator bölgesi bu eğiklikten hiç zarar görmez. Gece ve gündüz bütün yıl boyunca birbirine eşittir.